Informele informatiestromen zijn de olie die een organisatie doen functioneren

Op zondag 15 maart 2020 maakte premier Rutte namens het kabinet bekend dat vanaf maandag 16 maart in het hele land de scholen en de kinderopvang gesloten zouden worden om verdere verspreiding van het Coronavirus te beperken. Bedrijven werd verzocht zoveel mogelijk te gaan werken vanuit huis. Terugblikkend is die totaal onverwachte en onvoorbereide transitie opmerkelijk goed verlopen. Na ongeveer een week was alles min of meer up-and-running.

Opinie 10 sep 20

De jurist: solist of teamspeler?

Doorleefde juridische expertise en analytische scherpte blijven de kern vormen van de professie als jurist, maar hij of zij zal naar mijn mening in toenemende mate een teamspeler worden. Waar de jurist ooit een solist was die juridische dossiers behandelde, zal steeds meer een beroep worden gedaan op zijn vaardigheden om goed te functioneren in een team.

Opinie 3 sep 20

De boel bij elkaar houden

Het waren de woorden die Job Cohen uitsprak bij de aanvaarding van het burgemeestersambt van Amsterdam. Het klinkt makkelijk en velen vonden het te soft. Maar, het is best moeilijk om ‘de boel bij elkaar te houden’. Zeker in deze tijd.

Opinie 13 aug 20

Binnenkort in dit theater: ik word beëdigd tot advocaat

Nog vier nachtjes slapen. Dan gebeurt het: ik word beëdigd tot advocaat. Voor de gemiddelde rechtenstudent die op haar 18e al wist wat zij wilde worden is dat een heugelijk hoogtepunt in een ontluikend persoonlijk en professioneel leven. Maar voor mij als zij-instromende tweede kans-jurist is het een niet minder groot feest. U begrijpt: ik heb thuis voor de spiegel mijn toga, vers uit het plastic, al tien keer aan gehad (NOT).

Opinie 6 aug 20

Vakantiebespiegeling: van genealogie naar gefinancierde rechtsbijstand

Dankzij corona en vakantie orden ik familiedocumenten: 30 kilo geërfd papier. Ik peins: waardoor ben ik wie ik ben? Hoe kan het dat ik als advocaat zo gedreven en soms fel heb gevochten voor de belangen van mijn cliënten? Valt iets van mijn soms opstandige karakter en schrijfbehoefte te herleiden tot mijn verre voorouders?

Het Financieele Dagblad • Opinie 6 aug 20

‘Onaanvaardbaar voorstel over fiscaal verschoningsrecht’

Staatssecretaris Hans Vijlbrief van Financiën een consultatie gestart over een voorstel tot aanpassing van het wettelijk fiscaal verschoningsrecht. Zo zou in de Belastingwet begrensd moeten worden voor welke werkzaamheden advocaten en notarissen zich op hun verschoningsrecht kunnen beroepen. Dit voorstel is onnodig en onwenselijk, aldus advocaat en hoogleraar Daan Doorenbos.

Opinie 30 jul 20

Legal design: een kans op innovatie

Legal design is in opkomst. Dit wordt primair gedreven vanuit de behoefte van de bedrijfsjurist die om inzichtelijke adviezen vraagt. Hierbij speelt de interne klant van de bedrijfsjurist een belangrijke rol, de klant van de klant.

Opinie 23 jul 20

Op dieet: 5:2

Er zijn veel mensen die hun hele leven al op dieet zijn. Natuurlijk met wisselend succes, anders waren ze er niet zo lang mee bezig. Een makkelijke methode die het tegenwoordig goed doet, is het intermittent fasting, en een variant daarop is het 5:2 dieet. Je eet vijf dagen normaal en twee dagen eet je weinig tot niets. Het bevrijdt je van calorieën tellen of met weegschaaltjes werken.

Opinie 16 jul 20

Misschien is het voor de advocatuur tijd om de winstuitkering te herzien

Na de regio’s noord en zuid, beginnen ook in de regio midden aanstaande vrijdag (18 juli) de schoolvakanties. Ik denk dat er zelden een jaar geweest is waarin de mensen meer aan vakantie toe waren dan nu. Het coronavirus, de ‘intelligente’ lockdown, het thuiswerken en thuisonderwijs hebben allen een zware wissel getrokken op ons uithoudingsvermogen. De energie is op.

Opinie 9 jul 20

Thuiswerken: een recht of een plicht?

Het dringende advies van het kabinet en het RIVM ‘werk thuis waar mogelijk’ betekent dat veel werknemers vanaf half maart 2020 vanuit huis werken. En het ziet er naar uit dat dit nog wel even gaat duren. Ook als de verplichting om anderhalve meter afstand tot collega’s te houden mogelijk is en er geen blootstelling aan zieke collega’s is, laat de praktijk zien dat werkgevers terughoudend zijn en het thuiswerken voorlopig als uitgangspunt houden.

Opinie 2 jul 20

Ook domme dingen moeten gezegd kunnen worden

Pas op: dit stukje kan u ‘beledigen, shockeren of verontrusten’. U bent hierbij gewaarschuwd. Of eigenlijk zou ik moeten schrijven: ‘offend, shock or disturb’, want het citaat is ontleend aan het zogenoemde Handyside-arrest, de moeder aller uitspraken van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens van 7 december 1976. Daarover later meer.

Opinie 25 jun 20

Geluk en liefde... op je werk

Een TED-spreker noteerde ooit dat velen werk doen dat ze niet leuk vinden, om geld te verdienen voor dingen die ze niet nodig hebben om indruk te maken op mensen die hen tegenstaan. De WRR meldt dat medewerkers door toegenomen eisen minder autonomie ervaren en meer last hebben van chronische stress, psychische klachten en burn-out. Afwezigheid van geluk, lijkt me.

Opinie 25 jun 20

Opinie: recessie en effecten op de juridische markt

Wat begon als een gezondheidscrisis - met grote maatschappelijke gevolgen - is zich aan het ontwikkelen tot een economische crisis van ongekende omvang. Alle sectoren in de economie zullen in meer of mindere mate worden geraakt. Ook de juridische dienstverlening ontkomt niet aan de negatieve gevolgen daarvan.

Opinie 18 jun 20

Hoe tech-savvy moet een jurist zijn?

In presentaties die ik voor studenten verzorg, wordt mij vaak de vraag gesteld: ‘Over welke competenties moet de jurist nu en in de toekomst beschikken om succesvol te zijn?’ Het is duidelijk dat een scherp analytisch vermogen, een uitstekende juridische expertise, gevoel voor de context en creativiteit kerncompetenties zijn en blijven van een jurist.

Opinie 11 jun 20

Is het nog wel leuk op kantoor?

Onlangs hoorde ik dat een werknemer zijn pensioen twee jaar naar voren had gehaald, omdat zijn werk zonder kantoor niet meer leuk was. Of, zoals een vriendin me onlangs zei: ‘Al die rotmails deed ik vroeger tussendoor, nu is dat het enige wat ik doe.’

Opinie 10 jun 20

Kamerleden waarschuwen voor zelfonderzoek door bedrijven naar fraude

Kamerleden Maarten Groothuizen (D66) en Michiel van Nispen (SP) hebben bezwaren tegen de suggestie van minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid om meer gebruik te gaan maken van zelfonderzoek door bedrijven. Daarbij laat een bedrijf veronderstelde fraude of corruptie onderzoeken door advocaten die door het bedrijf zelf zijn ingeschakeld.

Opinie 4 jun 20

Beste advocaten, stop met concurreren

Noem mij één voorbeeld van een goedlopend bedrijf waar de eigenaren intern met elkaar concurreren? Toen ik deze vraag onlangs stelde aan een prominent hoogleraar van Harvard Business School, bleef het even stil. ‘Ik weet niet of ik zo’n voorbeeld ken, interne concurrentie werkt eerder negatief. Er zijn natuurlijk voorbeelden van familiebedrijven waar familieleden ruzie krijgen, maar dat leidt vrijwel altijd tot een afsplitsing of tot de ondergang van de onderneming.’

Opinie 28 mei 20

Aanspraak op ontslagvergoeding zonder ontslag

De Hoge Raad heeft recent weer een uitspraak gedaan over de vraag of en wanneer langdurig arbeidsongeschikte werknemers recht hebben op een transitievergoeding terwijl ze in dienst blijven bij de werkgever.

Opinie 19 mei 20

Wie is de boef?

Voormalig advocaat X, ooit partner bij het gerenommeerde Kennedy van der Laan, is een oplichter, volgens Hans Groen. En niet zo maar een gewone huis-tuin-en-keuken-oplichter, nee! ‘Hij is een rasoplichter.'

Opinie 14 mei 20

Kwaliteitstoetsen bij advocaten: over nut en onzekerheid

Per 1 maart 2020 is het voor advocaten verplicht: jaarlijks intercollegiaal overleg ter bevordering van hun kwaliteit. Voor ‘gestructureerde feedback’ zijn er drie overlegvormen waaruit advocaten mogen kiezen om zichzelf door beroepsgenoten scherp te laten houden. Uit mijn snelle telefonische enquête - van Zuidas tot éénpitter - blijkt geen enorm enthousiasme. Terecht?

Opinie 12 mei 20

Arbeidsrecht: smeerolie voor de bedrijfsvoering

Arbeidsrecht wordt nog wel eens gezien als (onnodig) beperkend voor werkgevers, maar in deze crisistijd kenmerkt het arbeidsrecht zich juist als de smeerolie in de bedrijfsvoering. Dit geldt zowel voor het begin van de crisis met meer acute vraagstukken rondom besmettingsrisico’s en thuiswerken, als ook voor de daaropvolgende fase van kostenbeheersing.

Opinie 7 mei 20

De opkomst van legal operations

In navolging van landen als Amerika zien wij nu ook in Nederland aanstellingen van legal operations managers. Voor een goed begrip: dit zijn geen paralegals die nuttig juridisch administratief werk verrichten zoals corporate housekeeping en contractmanagement. Het doel van de functie legal operations manager is het efficiënter en innovatiever maken van de juridische afdeling.

Opinie 30 apr 20

Alleen maar witte zwanen

De afgelopen jaren heb ik veel advocaten, bedrijfsjuristen en kandidaat-notarissen gesproken die uit een vast dienstverband wilden stappen en op interimbasis wilden gaan werken. Voordat de opzeggingsmail werd verzonden, vroegen ze dan nog vaak mijn advies.

Opinie 23 apr 20

Auteursrecht als doorgeschoten verdienmodel

Als bedrijfsjurist met een media-achtergrond ken ik de kritische geluiden over het intellectueel eigendom. Een beperkend recht op intellectuele creaties ontzegt de mensheid de mogelijkheid voort te bouwen op de denkkracht van voorgangers om zo uiteindelijk een hoger maatschappelijk Nut te realiseren.

Opinie 16 apr 20

Leiderschap in crisistijd

Het zijn barre tijden. Voor de zieken, de overwerkte zorgverleners, geïsoleerde bejaarden, nabestaanden, kinderen die het thuis onveilig hebben, omzetloze ondernemers. Corona ontregelt ieders bestaan. Dat is – op een glijdende schaal – op zijn minst genomen lastig tot onvoorstelbaar dramatisch. Ik schaar nu even alles onder de noemer ‘pijn’.

Opinie 9 apr 20

Waar worden cliënten nu echt gelukkig van?

Vele marktonderzoeken zijn verricht naar wat een cliënt nu verwacht van zijn juridisch dienstverlener. Waar wordt een cliënt nu echt gelukkig van?

Opinie 2 apr 20

Ondernemerschap in tijden van crisis

Midden in de recessie van 2009 schreef ik het boek ‘Yoga in je Toga’. Het boek probeert met name voor de juridische wereld een antwoord te geven op het werk in een nieuwe werkelijkheid. Van één van mijn broers, die theologie studeerde, hoorde ik overigens dat het voor theologen ook een uitermate bruikbaar boek zou zijn omdat het in die wereld ook nog wel eens ontbreekt aan fantasie.

Opinie 26 mrt 20

Bedrijfsjurist in tijden van corona

Als producten straks niet meer bij afnemers kunnen worden bezorgd, is dat dan overmacht? Kunnen we de teambuilding voor de communicatie-afdeling medio april, met overnachting en diner, nog annuleren?

Opinie 19 mrt 20

Jeetje, een coach…. in de Jurist?!

Ik werd uitgenodigd voor een ‘boardroomgesprek’ bij het FD. Dat klonk bijzonder, dus zei ik meteen ja. Ziedaar de story of my life: snel ja zeggen, en pas daarna over de consequenties nadenken.

Opinie 9 mrt 20

Column: Legal Tech, waar staan we nu?

Bill Gates zei ooit: ‘Nieuwe technologie wordt de eerst twee jaar overschat en dan een periode van tien jaar onderschat.’ Of zoals de bekende Gartner curve of technology adoption laat zien: een start met 'Peak of inflated Expectations', gevolgd door de fase van 'Trough of Disillusionment' om uiteindelijk van 'Slope of Enlightenment' naar de fase van 'Plateau of Productivity' te gaan.